Обращение к Председателю Правительства КЧР
Къарачай-Черкес Республиканы
Правительствосуну Председатели
А. А. Озовгъа
Багъалы Аслан Анатольевич!
«Миллетни миллетлигин эм тюз, эм бек
кёргюзген затына аны тили саналады». Н. И. Толстой
Къарачай халкъны конгресси, Къарачай-Черкес Республиканы миллетлерини тиллерини ёсюулерин тинте, КъЧР-ни республикалыгъын къурагъан халкъланы тиллери властны толтуруучу органларыны, кеси оноуларын кеслери этген органла бла джамагъат кёб болуучу джерледе кёрюнюб турурча этилмегенлерин ачыкълагъанды. Биз аны тюзетилирге керекли кемликге санайбыз.
Эресей Федерацияны Баш закону - Конституциясы, - миллет тиллени хар неде толу хайырланыргъа эркинлик бериб, аны джорукъ этиб бегитеди (РФ-ны Конституциясыны 68-чи статьясыны 3-чю бёлюмю). Баш законну 68- чи статьясыны 2-чи бёлюмю, къралны бирси субъектлеринеча болмай, республикалагъа кърал тиллерин кеслери белгилерча эркинлик береди. Аны себебли республикаланы халкъларыны миллет тиллерин аланы толтуруучу кърал органларында, кеси оноуларын кеслери этген органлары бла кърал учреждениелеринде Эресей Федерацияны кърал тили бла тенгликде хайырландырыргъа болады.
Эресей Федерацияда миллетлени тил ангыларын ёсдюрюу анда бирге джашагъан миллетлени джарашыулукъда келишиб джашауларыны социал-экономика тамалларыны бириди. Тил миллетни миллетлигин, аны халисин, хар не джаны бла ёсюуюн кёргюзген, ёсер мадар къурагъан шартды.
РФ-ны «Эресей Федерацияны халкъларыны тиллерини юслеринден» 25.10.1991-чи джыл алгъан 1807-1 номерли законуну 16-чы статьясына кёре Эресей Федерацияны кърал тилине орус тил саналыб, кърал органларында, организацияларында, предприятиелери бла учреждениелеринде иш ол тилде бардырылады. Республикада аны бла бирге миллет кърал тилле да джюрютюледиле. Алай демеклик, тюрлю-тюрлю бланкла, мухурла, штампла, кърал органланы, организацияланы, предприятиеле бла учреждениелени атлары Эресей Федерацияны кърал тилинде, аны кибик республикалада миллет кърал тилледе джарашдырыладыла. Кереклиси да алайды.
Къарачай-Черкес Республиканы Конституциясыны - Баш законуну - 11-чи статьясына кёре КъЧР-де кърал миллет тиллеге абаза, къарачай, ногъай, орус, черкес тилле саналадыла.
Алайды да, Къарачай-Черкес Республиканы территориясында кеси оноуларын кеслери этген джергили органланы, толтуруучу властны органларыны, социал баджарылыуну органларыны эмда адамла аслам болуучу джерлени атларын табилицалагъа, Эресей Федереацияны бирси республикаларындача, КъЧР-ни ресгубликалыгъын къурагъан миллетлени тиллеринде джазыб тагъылыргъа кереклилерин эсигизге салабыз.
Къарачай халкъны
конгрессини башчысы Халкёчланы Къ. Н.
